5 Sai Lầm Phổ Biến Dẫn Đến Thất Bại Khi Kinh Doanh Nhà Hàng

Ngành ẩm thực (F&B) hứa hẹn lợi nhuận cao nhưng lại đối mặt với tỷ lệ thất bại lớn, khi khoảng 60% nhà hàng mới phải đóng cửa trong vòng 5 năm đầu tiên. Sự cạnh tranh gay gắt, sự bão hòa trên thị trường và sự gia tăng của dịch vụ giao đồ ăn online đang đẩy nhiều chủ nhà hàng vào nguy cơ phá sản và thua lỗ. Để thành công, cần trang bị kiến thức, kỹ năng và xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp.

1. 8 Nguyên nhân phổ biến dẫn đến thất bại khi kinh doanh nhà hàng

Thất bại trong kinh doanh nhà hàng có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng có 8 yếu tố chủ yếu được cho là động lực chính dẫn đến sự sụp đổ của nhiều doanh nghiệp.

1.1 Thiếu kế hoạch kinh doanh bài bản

Kế hoạch kinh doanh là bản đồ dẫn đường cho bất kỳ doanh nghiệp nào, đặc biệt là trong lĩnh vực F&B. Một kế hoạch kinh doanh bài bản sẽ giúp bạn:

Không xác định rõ đối tượng khách hàng mục tiêu

• Sai lầm: Nhiều chủ nhà hàng thường mắc sai lầm khi không xác định rõ đối tượng khách hàng mục tiêu. Họ cố gắng phục vụ tất cả mọi người, dẫn đến việc không thể đáp ứng nhu cầu cụ thể của bất kỳ ai.
• Giải pháp: Hãy xác định rõ lứa tuổi, thu nhập, sở thích, phong cách sống... của đối tượng khách hàng mục tiêu của bạn. Điều này sẽ giúp bạn thiết kế menu, không gian, giá cả,... phù hợp với nhu cầu của họ.

Ước tính chi phí thiếu chính xác

• Sai lầm: Nhiều người kinh doanh nhà hàng thường thiếu kinh nghiệm trong việc ước tính chi phí. Họ thường bỏ qua một số khoản chi phí nhỏ nhặt, dẫn đến việc thiếu hụt ngân sách khi đi vào hoạt động.
• Giải pháp: Hãy lập một bản dự toán chi phí đầy đủ, bao gồm cả các khoản chi phí cố định, chi phí biến đổi, chi phí marketing,...

Bảng chi phí dự kiến cho nhà hàng:

Lưu ý: Số liệu trên chỉ là ước tính, con số thực tế có thể thay đổi tùy thuộc vào quy mô, vị trí và loại hình kinh doanh của nhà hàng.

Chưa nghiên cứu kỹ thị trường và đối thủ cạnh tranh

• Sai lầm: Nhiều người không dành đủ thời gian để nghiên cứu thị trường và đối thủ cạnh tranh trước khi mở nhà hàng. Họ thường dựa vào cảm tính hoặc "ăn theo" xu hướng mà không phân tích kỹ thị trường. Điều này dẫn đến việc nhà hàng dễ bị cạnh tranh bởi các đối thủ mạnh hơn.
• Giải pháp: Hãy dành thời gian để nghiên cứu thị trường, tìm hiểu nhu cầu của khách hàng, đánh giá khả năng cạnh tranh của các đối thủ,... Cần tìm hiểu về:
  • Số lượng nhà hàng cùng loại hình trong khu vực.
  • Giá cả, menu, dịch vụ của các đối thủ cạnh tranh.
  • Ưu điểm, nhược điểm của các đối thủ cạnh tranh.
  • Thói quen tiêu dùng, nhu cầu của khách hàng.

1.2. Quản lý tài chính yếu kém

Quản lý tài chính là một trong những yếu tố quan trọng nhất để không dẫn đến thất bại khi kinh doanh nhà hàng.

Kiểm soát dòng tiền kém

• Sai lầm: Nhiều chủ nhà hàng thiếu kinh nghiệm trong việc quản lý dòng tiền. Họ không theo dõi các khoản chi tiêu, không kiểm soát được doanh thu, dẫn đến việc thiếu tiền để thanh toán các khoản chi phí, ảnh hưởng đến hoạt động của nhà hàng.
• Giải pháp: Hãy sử dụng các phần mềm quản lý bán hàng, theo dõi dòng tiền một cách chi tiết. Nắm rõ số tiền thu được, số tiền chi tiêu, số tiền nợ,... để đảm bảo dòng tiền luôn ổn định.

Định giá món ăn chưa hợp lý

• Sai lầm: Nhiều nhà hàng định giá món ăn quá cao hoặc quá thấp so với giá trị thực tế, dẫn đến việc khách hàng không muốn mua hoặc không đủ lợi nhuận.
• Giải pháp: Hãy nghiên cứu giá cả của các đối thủ cạnh tranh, xác định giá trị của món ăn, rồi đưa ra mức giá phù hợp với thị trường. Nên áp dụng chiến lược giá phù hợp với đối tượng khách hàng mục tiêu.

Ví dụ: Một nhà hàng chuyên phục vụ đồ ăn Ý có thể áp dụng chiến lược giá cao hơn so với một quán ăn phục vụ đồ ăn bình dân. Bởi vì, khách hàng của nhà hàng Ý thường sẵn sàng chi trả mức giá cao hơn để được thưởng thức những món ăn ngon, không gian sang trọng và dịch vụ chuyên nghiệp.

Không có kế hoạch dự phòng rủi ro

• Sai lầm: Nhiều nhà hàng không có kế hoạch dự phòng rủi ro, dẫn đến việc dễ bị “bất ngờ” bởi những thách thức không lường trước.
• Giải pháp: Hãy lập kế hoạch dự phòng cho những rủi ro có thể xảy ra như: suy thoái kinh tế, dịch bệnh, biến động giá cả nguyên liệu,... Trong kế hoạch dự phòng, cần xác định các giải pháp để giảm thiểu thiệt hại, và duy trì hoạt động kinh doanh ổn định.

1.3. Chất lượng món ăn và dịch vụ chưa đáp ứng kỳ vọng

Chất lượng món ăn và dịch vụ là yếu tố quyết định sự thành bại của một nhà hàng.

Nguyên liệu không đảm bảo, thực đơn nhàm chán

• Sai lầm: Nhiều nhà hàng sử dụng nguyên liệu kém chất lượng, thực đơn nhàm chán, không có điểm nhấn, dẫn đến việc khách hàng không hài lòng.
• Giải pháp: Hãy lựa chọn nguyên liệu tươi ngon, sạch sẽ, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Thực đơn nên đa dạng và phong phú, cập nhật những món ăn mới, xu hướng ẩm thực thịnh hành. Đừng quên trang trí món ăn đẹp mắt, tăng thêm sự hấp dẫn cho món ăn.

Phục vụ chậm, thiếu chuyên nghiệp

• Sai lầm: Phục vụ chậm, thiếu chuyên nghiệp, khách hàng sẽ cảm thấy khó chịu, không muốn quay lại.
• Giải pháp: Hãy đầu tư đào tạo nhân viên phục vụ chuyên nghiệp, thái độ vui vẻ, nhanh nhẹn, lắng nghe khách hàng. Nên xây dựng quy trình phục vụ chuẩn mực, bảo đảm khách hàng được phục vụ nhanh chóng, chu đáo.

Không quan tâm đến phản hồi của khách hàng

• Sai lầm: Nhiều chủ nhà hàng không chú ý đến phản hồi của khách hàng, dẫn đến việc không biết các nhược điểm cần sửa đổi, cải thiện.
• Giải pháp: Hãy tạo cơ hội cho khách hàng đánh giá dịch vụ, món ăn, qua các bảng khảo sát, hòm thư góp ý, trên mạng xã hội,... Từ đó, bạn có thể thu thập thông tin, phân tích, cải thiện dịch vụ cho tốt hơn.

1.4. Chiến lược marketing kém hiệu quả

Marketing là yếu tố quan trọng để thu hút khách hàng đến với nhà hàng của bạn.

Không đầu tư cho hoạt động marketing

• Sai lầm: Nhiều nhà hàng không đầu tư cho hoạt động marketing, dẫn đến việc ít người biết đến, thiếu khách hàng.
• Giải pháp: Hãy xây dựng chiến lược marketing phù hợp với loại hình nhà hàng, đối tượng khách hàng, ngân sách. Bạn có thể sử dụng các kênh marketing online như website, Facebook, Instagram, Tiktok,... hoặc các kênh marketing offline như tờ rơi, banner,...

Chưa khai thác hiệu quả các kênh online

• Sai lầm: Nhiều nhà hàng chưa khai thác hiệu quả các kênh online như website, Facebook, Instagram,... dẫn đến việc không tiếp cận được khách hàng tiềm năng trên mạng xã hội.
• Giải pháp: Hãy tạo website chuyên nghiệp, giao diện đẹp mắt, tăng cường quảng cáo trên Facebook, Instagram, TikTok,... tạo nội dung thú vị, hấp dẫn để thu hút khách hàng.

Ví dụ: Một nhà hàng chuyên phục vụ đồ ăn chay có thể khai thác kênh marketing online bằng cách tạo các video hướng dẫn nấu ăn chay đơn giản, nhanh gọn, chia sẻ những món ăn chay ngon, mới lạ, trên Facebook, Instagram,... Điều này giúp thương hiệu nhà hàng được nhiều người biết đến, khuyến khích khách hàng quan tâm và thử món ăn chay tại nhà hàng của bạn.

Không tạo được sự khác biệt cho thương hiệu

• Sai lầm: Nhiều nhà hàng không có định vị thương hiệu rõ ràng, không tạo được sự khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh. Khách hàng sẽ không có lý do để chọn đến nhà hàng của bạn vì nó giống hệt những nhà hàng khác.
• Giải pháp: Hãy tìm định vị cho thương hiệu nhà hàng của bạn, tạo sự khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh. Bạn có thể tạo sự khác biệt qua không gian, thực đơn, dịch vụ, hoặc thông qua truyền thông, marketing,...

1.5. Vị trí kinh doanh không thuận lợi

Vị trí kinh doanh là yếu tố ảnh hưởng lớn đến sự thành công của một nhà hàng.

Lựa chọn địa điểm khuất nẻo, ít người qua lại

• Sai lầm: Nhiều chủ nhà hàng không chọn địa điểm kinh doanh thuận lợi, nằm ở khu vực ít người qua lại, dẫn đến ít khách hàng biết đến.
• Giải pháp: Hãy chọn địa điểm kinh doanh thuận lợi, nằm gần các khu dân cư, trung tâm thương mại, văn phòng,... Nên chọn địa điểm có không gian rộng rãi, thoáng đãng, dễ bãi xe,...

Ví dụ: Một nhà hàng chuyên phục vụ đồ ăn Nhật Bản nên chọn địa điểm gần các đường có nhiều văn phòng, khu dân cư có thu nhập cao, bởi vì những người làm việc ở văn phòng thường có nhu cầu ăn trưa nhanh gọn, tiện lợi, và sẵn sàng chi tiền cho những món ăn ngon, chất lượng tại nhà hàng Nhật Bản.

Không gian nhà hàng không phù hợp với đối tượng khách hàng

• Sai lầm: Nhiều nhà hàng không gian không phù hợp với đối tượng khách hàng mục tiêu. Ví dụ, một nhà hàng phục vụ đồ ăn cao cấp lại có không gian qua đơn giản, không tao nhã, làm cho khách hàng không được cảm thấy thú vị, sang trọng.
• Giải pháp: Hãy thiết kế không gian nhà hàng phù hợp với đối tượng khách hàng mục tiêu. Ví dụ, nhà hàng phục vụ đồ ăn cao cấp nên có không gian sang trọng, tạo cảm giác thoải mái, tiện nghi cho khách hàng.

1.6. Quản lý nhân sự kém hiệu quả

Nhân viên là lực lượng quan trọng để nhà hàng hoạt động hiệu quả.

Tuyển dụng nhân viên thiếu kỹ năng, kinh nghiệm

• Sai lầm: Nhiều nhà hàng không quan tâm đến việc tuyển dụng nhân viên có kỹ năng, kinh nghiệm. Họ thường chọn nhân viên bằng cảm tính, không có chương trình đào tào bồi dưỡng hợp lý. Điều này dẫn đến việc nhân viên phục vụ chậm, thiếu chuyên nghiệp, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ nhà hàng.
• Giải pháp: Hãy lựa chọn nhân viên có kỹ năng, kinh nghiệm phù hợp với vị trí công việc. Nên có chương trình đào tạo bồi dưỡng thường xuyên cho nhân viên, giúp họ nâng cao kỹ năng phục vụ, hiểu biết về món ăn, thức uống, thái độ phục vụ chuyên nghiệp,...

Không có chính sách đào tạo, đãi ngộ phù hợp

• Sai lầm: Nhiều nhà hàng không có chính sách đào tạo, đãi ngộ hợp lý cho nhân viên. Điều này dẫn đến việc nhân viên thiếu kỹ năng, thiếu động lực, dễ bỏ việc, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của nhà hàng.
• Giải pháp: Hãy xây dựng chính sách đào tạo bồi dưỡng thường xuyên cho nhân viên, cung cấp những khóa học phù hợp với công việc. Bên cạnh đó, cần có chính sách đãi ngộ hợp lý, giúp nhân viên cảm thấy được tr trọng, động lực làm việc hiệu quả.

Môi trường làm việc không tích cực

• Sai lầm: Nhiều nhà hàng có môi trường làm việc không tích cực, nhân viên cảm thấy mệt mỏi, không có động lực làm việc. Điều này dẫn đến việc nhân viên phục vụ khách hàng không chu đáo, không tâm huyết.
• Giải pháp: Hãy tạo môi trường làm việc tích cực, vui vẻ, thân thiện cho nhân viên. Nên có những hoạt động động viên, khen thưởng cho nhân viên, giúp họ cảm thấy được tr trọng và cố gắng làm việc hiệu quả.

1.7. Không bắt kịp xu hướng thị trường

Thị trường F&B luôn thay đổi không ngừng, nếu không bắt kịp xu hướng, nhà hàng dễ bị loại bỏ.

Thực đơn không thay đổi, không cập nhật món mới

• Sai lầm: Nhiều nhà hàng có thực đơn nhàm chán, không thay đổi, không cập nhật món mới. Điều này dẫn đến việc khách hàng dễ chán nản, không muốn quay lại nhà hàng.
• Giải pháp: Hãy cập nhật thực đơn thường xuyên, thêm những món ăn mới, xu hướng ẩm thực thịnh hành, áp dụng những công thức nấu ăn mới, tăng cường sự đa dạng và phong phú cho thực đơn.

Chưa ứng dụng công nghệ vào quản lý và vận hành

• Sai lầm: Nhiều nhà hàng chưa ứng dụng công nghệ vào quản lý và vận hành, dẫn đến việc hoạt động kinh doanh kém hiệu quả, tốn nhiều thời gian và công sức.
• Giải pháp: Hãy ứng dụng công nghệ vào quản lý nhà hàng, như phần mềm quản lý bán hàng, phần mềm quản lý nhân viên, phần mềm kế toán,... Điều này giúp cho quá trình kinh doanh trở nên hiệu quả hơn, tiết kiệm thời gian, cải thiện chất lượng dịch vụ.

1.8. Chủ quan, thiếu kiên trì

Kinh doanh nhà hàng là một cuộc chạy marathon, không phải là một cuộc chạy nước rút.

Kỳ vọng quá cao, dễ nản chí

• Sai lầm: Nhiều chủ nhà hàng có kỳ vọng quá cao về doanh thu, lợi nhuận, dễ nản chí khi không đạt kỳ vọng.
• Giải pháp: Hãy xác định mục tiêu kinh doanh thực tế, lập kế hoạch kinh doanh bền vững, kiên trì thực hiện kế hoạch, không dễ bỏ cuộc khi gặp khó khăn.

Không có kế hoạch phát triển bền vững

• Sai lầm: Nhiều chủ nhà hàng không có kế hoạch phát triển bền vững cho nhà hàng của mình. Họ chỉ quan tâm đến việc tăng doanh thu, lợi nhuận ngắn hạn, không quan tâm đến việc xây dựng thương hiệu, phát triển bền vững cho nhà hàng.
• Giải pháp: Hãy lập kế hoạch phát triển bền vững cho nhà hàng, bao gồm các nội dung như: xây dựng thương hiệu, đào tạo nhân viên, cập nhật thực đơn, nâng cao chất lượng dịch vụ,...

Nguyên nhân phổ biến dẫn đến thất bại khi kinh doanh nhà hàng

2. Bài học từ những thương hiệu lớn

Để hiểu rõ hơn những yếu tố then chốt gây ra thất bại khi kinh doanh nhà hàng, chúng ta hãy phân tích những thành công và thất bại của Starbucks, McDonald's,...

2.1 Starbucks 

Thành công: Starbucks đã thành công trong việc xây dựng thương hiệu mạnh mẽ, tạo ra sự khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh, và phát triển mạng lưới nhà hàng trên toàn thế giới. Họ đã tập trung vào việc cung cấp trải nghiệm khách hàng tốt, với không gian thoải mái, dịch vụ chuyên nghiệp, và thực đơn đa dạng.

Thất bại: Starbucks đã gặp phải một số thất bại ở một số thị trường, như ở Trung Quốc. Họ đã không thể thích ứng với văn hóa ăn uống của người Trung Quốc, và không thể cạnh tranh với các thương hiệu địa phương.

Bài học kinh nghiệm: Để không thất bại khi kinh doanh nhà hàng, bạn cần phải hiểu rõ văn hóa ăn uống của khách hàng mục tiêu, xây dựng thương hiệu mạnh mẽ, và tạo ra sự khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh.

2.2 McDonald's 

Thành công: McDonald's đã thành công trong việc xây dựng mô hình kinh doanh nhanh chóng, hiệu quả, và phát triển mạng lưới nhà hàng trên toàn thế giới. Họ đã tập trung vào việc cung cấp đồ ăn nhanh chóng, giá rẻ, và phù hợp với nhu cầu của khách hàng mục tiêu.

Thất bại: McDonald's đã gặp phải một số thất bại ở một số thị trường, như ở Ấn Độ. Họ đã không thể thích ứng với văn hóa ăn uống của người Ấn Độ, và không thể cạnh tranh với các thương hiệu địa phương.

Bài học kinh nghiệm: Để thành công trong kinh doanh nhà hàng, bạn cần phải hiểu rõ văn hóa ăn uống của khách hàng mục tiêu, xây dựng mô hình kinh doanh phù hợp, và tạo ra sản phẩm phù hợp với nhu cầu của họ.

Kinh doanh nhà hàng là một nghề nghiệp khó khăn, đòi hỏi nhiều kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm và sự kiên trì. Tuy nhiên, nếu bạn có sự chuẩn bị kỹ càng, lập kế hoạch kinh doanh bài bản, và biết cách tránh những sai lầm phổ biến, bạn hoàn toàn có thể thành công trong ngành F&B.